Bredabaan nieuw

Bredabaan 2e ontwerp

In maart 2013 start de opbouw van de huidige Bredabaan.

Alle oude modulebakken worden ontdaan van het railmateriaal en gesloopt.
Op 19 maart 2013 hebben we de eerste schroeven in het plaatmateriaal gedraaid en beginnen de nieuwe modulebakken te
ontstaan.

Tegelijkertijd zijn we gaan werken aan het nieuwe onderstel, dat gebaseerd is op trussen, zoals we ook al gebruiken bij de “VanKolckbaaN”.


Deze trussen geven een stabiele ondergrond voor onze baan. Gedurende 2013 is er heel hard gewerkt aan de uitvoering: 20 module-bakken zijn gemaakt en voorzien van het complete railplan. Op 31 december 2013 was het eindelijk zo ver en konden we beginnen met het doorslijpen van de rails op de bakscheidingen als ook bij de blokscheidingen. De totale grootte van de opstelling was 12 meter lang en 2,40 meter breed. We gingen er vol voor om in de loop van het jaar 2014 een nieuwe baanopstelling te hebben, waarop we de treinen weer in volle glorie “Station Breda” konden laten binnenrijden. Helaas hadden we in 2014 weer pech en moesten we verhuizen naar een pand in de Bisschopsmolenstraat, maar na 2 maanden moesten we ook daar weer weg.


Omdat we onze clubavonden nog in “Het Turfschip” hadden, konden we daar wel aan de bedrading werken.


Een trolly met bakken (modules) konden we daar wel plaatsen.

Het Sporenplan

Het gerealiseerde sporenplan bevat het traject dat in het westen wordt begrensd door de rivier de Mark en aan de oostzijde tot enkele tientallen meters ten oosten van de voormalige Terheijdenstraat. In werkelijkheid een lengte van bijna 1100 meter.


Wij hebben dat nagebouwd op een lengte van ruim 12 meter. Bij een schaal van 1:87 hebben we dus geen concessies aan de werkelijkheid te hoeven doen. Dat moesten we wel bij het rangeerterrein. Onze baan is te smal om dat volledig uit te beelden, hierdoor moesten we een aantal rangeersporen weglaten. Een andere afwijking is, dat we onze baan helemaal in een “rechte lijn”gehouden hebben. In werkelijkheid buigt het spoor in de richting van Roosendaal licht naar het zuiden af. Om ruimte te hebben voor het inzetten van treinen en om een realistisch treinenverloop na te bootsen hebben we aan de “achterzijde”van de baan een fiddle-yard opgenomen.


Ook hebben we voor dit doel aan elk uiteinde van de baan een “ondergrondse” keerlus aangebracht.

Als je voor de baan staat, kijk je vanuit het noorden, de Belcrumzijde, naar het station. Je hebt dan zicht op de perrons en het station met daarachter het front van de panden aan het Stationsplein, de Spoorstraat en de Stationsweg.
Het stationsemplacement kan globaal worden verdeeld in een hoofdbaan waaraan het stationsgebouw ligt en aan de noordzijde daarvan de goederenloods. Overigens is de rijtuigenloods nog enige tijd als (voorlopig) stationsgebouw in gebruik geweest.


Toen het station Breda in 1864 met veel ceremonieel vertoon is geopend, was namelijk het definitieve stationsgebouw nog niet klaar. Over de volle lengte van het emplacement ligt ten noorden van het stationsgebouw en goederenloods een groot rangeerterrein met diverse opstelsporen.
Ten westen van het stationsgebouw (rechts) liggen de kolenopslag, draaischijf en locomotievenloodsen met daarbij enkele rangeer- en opstelsporen. Ten oosten van het stationsgebouw (links) ligt de rijtuigengenloods met eveneens een aantal rangeer- en opstelsporen.
Naast de reeds genoemde gebouwen zijn diverse andere gebouwen op het emplacement gerealiseerd. Zo zijn er de drie gebouwtjes aan de westzijde van het stationsplein.


Het dichtst bij het spoor staat het conducteursgebouw met pal daarnaast de stenen woning van de kolenparkopzichter, later in gebruik als postgebouw. Daarnaast ligt de politiepost annex brandspuithuisje, dat in de jaren 30 is vervangen door nieuwbouw. Verder zijn er de locomotievenloods en het watergebouw.
Tegenover het station is aan het stationsplein vanaf de jaren 1860-1870 een reeks woonhuizen, hotels en winkels gebouwd, die mede bepalend waren voor de stadse allure van Breda.
Ook deze huizen worden op schaal nagebouwd. Een aantal daarvan is reeds klaar of in een vergevorderd stadium. Ook hier is weer druk gebruik gemaakt van de originele bouwtekeningen en foto’s die we uit het archief van de gemeente Breda hebben opgediept.
Na de presentatie van de Bredabaan bij de opening van het nieuwe station Breda in september 2016, bleek dat het zicht op het stationsplein vanaf de zuidzijde (het stadscentrum) niet goed mogelijk was door de geplaatste wand, die de scheiding moest aanbrengen tussen het stationsgedeelte en de fiddle-yard.


Daarom is besloten om deze scheidingswand weg te halen, zodat ook genoten kan worden van de compleet rondom afgewerkte panden en scenery die op de baan staan. Bij deze gelegenheid hebben we ook de begrenzing aan de oost- en westzijde opnieuw onder de loep genomen. We hebben besloten om aan de westzijde de rivier de Mark in de baan op te nemen.  Aan de oostzijde wordt  de tramremise van de ZSM gerealiseerd, maar ook het karakteristieke kantoorpand van de toenmalige Bierbrouwerij “de Driehoefijzers”. Dit heeft ook echter geleid dat de baan iets meer verlengd moest worden aan beide zijden om een mooiere afronding in scenery te krijgen.
Wij werkten er aan om aan het eind van 2017 weer treinen over de baan, inclusief de uitbreiding, te kunnen laten rijden. Dat is dan nog wel over een (tijdelijke) vaste oeververbinding over de Mark, omdat dan de constructie van de werkende draaibrug nog niet afgerond zal zijn.
Na onderzoek in de archieven in 2017 over hoe de omgeving rond de kop van de Academiesingel en de Mark met het spoor er uitzag in 1927, kwamen we tot de ontdekking dat de “Spoorhaven”, welke we gevonden hadden op diverse luchtfoto’s in 1927 niet meer als zodanig bestond. In 1927 namelijk was juist de Belcrumweg officieel geopend. Omdat de “Spoorhaven” een wat levendiger beeld kan opleveren met ook nog scheepsverkeer en overslag, hebben we besloten om de te beschouwen “bouwperiode” iets verder naar voren te plaatsen. Daarom is “anno 1927” in de bouwdoelstelling nu ook aangepast naar “omstreeks 1925”. Een ander voordeel van deze aanpassing is dat het nu mogelijk is om de veiling, die in periode toen op de kop van de Academiesingel  met de Mark stond in de uitvoering mee te nemen.
We hebben echter wel een concessie gedaan met betrekking tot de trambrug, hier hebben we de keuze gemaakt om de ophaalbrug te realiseren die er rond 1890 lag en niet de draaibrug van “1925”.

Omdat we vanaf 1 februari 2018 het pand aan de Grauwe Polder moeten verlaten, geeft dit weer een vertraging in het afwerken van de baanmodules.

Gelukkig hebben we snel vervangende ruimte ter beschikking gekregen en kunnen we zelfs vanaf 01 februari starten in een nieuw onderkomen, namelijk de voormalige basisschool de “4 Heemskinderen” in Etten-Leur.  Aangezien we op voorhand al wisten dat dit een tijdelijk onderkomen is, zijn we blijven uitzien naar een permanente locatie, die we gelukkig binnen korte tijd gevonden / gekregen hebben.

We zijn per 24 april verhuisd naar de Penningweg, waar we een locatie delen met meerdere verenigingen uit Etten-Leur.  Hier kunnen we de gehele dag gebruik maken van deze locatie, zodat de clubbijeenkomsten weer volgens planning op de dinsdag kunnen doorgaan. Doordat we nu weer een volledige dag kunnen werken aan deze baan, komt hij er ook steeds beter uit te zien. Om de besturing wat beter storingsvrij te laten verlopen is ook bak 21, waar alle bekabeling samenkomt, geheel vernieuwd en daardoor meer solide. Door de laatste verhuizingen was toch ook wat schade ontstaan aan de bedrading, zodat ook hier weer naar gekeken moest worden. Inmiddels zijn ook de lepelseinen gemaakt en op de baan aangebracht. Nu er ook wat meer tijd is, wordt ook het rijplan steeds verder geoptimaliseerd. Er kan nu ook bij de spoorhaven en het kolenpark al automatisch gerangeerd worden. Ook wordt er druk gewerkt aan het voltooien van de Stationsstraat. De Spoorstraat moet nog bijna volledig gemaakt worden. Het karakteristieke pand aan de kop van de Academiesingel nadert nu ook langzaam zijn voltooiing.
Echter in 2020 gooit de Covid-19 pandemie wel roet in het eten wat betreft het kunnen doorwerken aan de Bredabaan, alsook natuurlijk aan de andere banen.

Nu in 2022 blijkt dat tijdens het optimaliseren van de rangeerbewegingen een van deze bewegingen dwars door een van de locloodsen zou moeten, waar op dat moment druk aan deze loods gebouwd wordt. Hierop wordt besloten om nogmaals eens goed naar de originele railplannen te kijken uit de periode van 1925. Het blijkt dat we in eerste instantie bij het uitwerken van het railplan iets te veel concessies hadden gedaan. Besloten is nu, om voor zover mogelijk is, het railplan uit die periode te realiseren, waarbij toch ook wel wat concessies gedaan moeten worden, maar waarbij het rangeren nu een stuk natuurlijker wordt. Het houdt wel in dat een aantal van de module bakken weer geheel opnieuw aangepakt gaan worden, maar dat geeft ook de gelegenheid om de bruggen over de Mark ook te automatiseren.